W ostatnim tygodniu listopada Komisja Nadzoru Finansowego wydała trzy pierwsze w Polsce licencje na prowadzenie działalności crowdfundingowej. Termin nie jest przypadkowy – już od 11 listopada usługi crowdfundingowe będą mogły wykonywać tylko platformy, które uzyskały zezwolenie w naszym lub w innym kraju Unii Europejskiej.

Pierwszą licencję wydaną w Polsce otrzymała spółka Finansowo.pl, która działa w modelu tzw. crowdfundingu pożyczkowego. Kolejne zezwolenia powędrowały do dwóch podmiotów zajmujących się crowdfundingiem inwestycyjnym. Co istotne, tylko do 10 listopada wszystkie platformy crowdfundingowe działające na terytorium UE mogą prowadzić działalność na dotychczasowych zasadach. Podmioty, które nie uzyskają do tej daty licencji, będą musiały zaprzestać prowadzenia działalności.

Czy uzyskanie licencji KNF jest tylko formalnością? Z pewnością nie. Wiele podmiotów na rynku bagatelizowało europejskie wymogi dla platform crowdfundingowych i określało nowe otoczenie regulacyjne jako wersję „superlight” domu maklerskiego. Praktyka nowych postępowań licencyjnych przed KNF pokazuje jednak, że oczekiwania organu nadzoru dotyczące procesów zachodzących na platformach i realizacji zasad ochrony inwestorów są dość rygorystyczne. Częściowo taka postawa KNF może wynikać z ostatnich, nie do końca pozytywnych, doświadczeń rynkowych związanych z finansowaniem społecznościowym spółek z branży alkoholowej.

Przeczytajcie także: • Zobaczcie, co w życiu fintechów zmieni "warzywniak"

Konieczne okazuje się zatem korzystanie przez wnioskodawców z usług profesjonalnych doradców, którzy pomogą poprawnie ułożyć i opisać działalność platformy. Przy odpowiednim wsparciu prawnym i merytorycznym, wiele podmiotów, nawet stosunkowo niewielkich, jest w stanie uzyskać zezwolenie KNF i prawidłowo prowadzić regulowaną działalność.

Nie sprawdziły się także szacunki dotyczące czasu trwania procesu licencyjnego. Niektóre polskie platformy wątpiły w sprawność działania polskiego nadzoru i zdecydowały się wystąpić o licencję w innych krajach UE słynących z szybkiego i prostego procedowania wniosków – aby następnie działać w Polsce na zasadzie paszportu. Okazało się jednak, że przy dobrze skonstruowanym wniosku i sprawnym dialogu z KNF, polski organ nadzoru był w stanie wyrobić się z wydaniem licencji przed zakończeniem okresu przejściowego.

Obawy związane z nowym reżimem funkcjonowania platform spowodowały, że niektóre podmioty planujące uzyskać zezwolenie crowdfundingowe, zrezygnowały z prowadzenia tego rodzaju działalności biznesowej i nie zamierzają uzyskiwać licencji. Oznacza to, że od 11 listopada ich platformy crowdfundingowe przestaną legalnie funkcjonować.

Przeczytajcie także: • Regulacji kantorów internetowych na razie nie będzie

Czy złożenie broni było właściwą decyzją? Przyszłość pokazała, że ograniczone grono licencjonowanych platform niewątpliwie będzie miało przewagę konkurencyjną. Niektórzy być może nie zauważyli, jakie możliwości łączenia linii biznesowych daje nowa licencja crowdfundingowa, także podmiotom prowadzącym już innego rodzaju działalność na rynku finansowym. Możliwość łączenia licencji z usługami płatniczymi lub działalnością maklerską może być okazją do rozpoczęcia niewielkich inwestycji crowdfundingowych przez młodych i "fintechowych" inwestorów z pokolenia Z. W dalszej kolejności pozwoli to potencjalnie zachęcić ich do pozostania klientami instytucji finansowych i oferować im innego rodzaju, bardziej zaawansowane usługi i produkty.

Jednego możemy być pewni. W najbliższych dniach rozpocznie się nowa era crowdfundingu w Polsce i na terenie całej UE – era pełnego uregulowania platform crowdfundingowych i włączenia ich w stały pejzaż instytucji finansowych działających na terenie UE i Polski.

Autor jest radcą prawnym, starszym prawnikiem w kancelarii KSZ Smart Legal i pełnomocnikiem reprezentującym pierwszą platformę crowdfundingową, która otrzymała licencję w Polsce. Wspiera klientów, w tym podmioty z branży fintech, w licznych postępowaniach licencyjnych prowadzonych przed Komisją Nadzoru Finansowego.