Rok 2018 obfitował w wiele ważnych wydarzeń na rynku finansowym. Czasem aż trudno uwierzyć, że wszystko to co opisane poniżej miało miejsce w ciągu ostatnich 12 miesięcy
To stało się już małą cashlessową tradycją, że pod koniec roku publikuję podsumowanie minionych 12 miesięcy na rynku finansowym ze szczególnym uwzględnieniem branży płatniczej. Nie inaczej jest więc i tym razem. Poniżej przypominam Wam najważniejsze wydarzenia, jakie miały miejsce w 2018 r.
To oczywiście mój subiektywny przegląd więc wybaczcie, jeśli pominąłem zdarzenie jakie Waszym zdaniem powinno się tu znaleźć. Swoje propozycje możecie wskazać np. w komentarzach pod tekstem. Tymczasem zapraszam do lektury. Poniżej 17 ułożonych chronologicznie, najważniejszych wydarzeń 2018 r.
Start programu Polski Bezgotówkowej
8 stycznia fundacja Polska Bezgotówkowa poinformowała o formalnym uruchomieniu programu rozwoju sieci akceptacji płatności elektronicznych. W jego ramach m.in. małe i średnie firmy mogą otrzymać na rok za darmo do trzech terminali płatniczych. W grudniu okazało się, że dzięki temu programowi na rynek trafiło już ponad 100 tys. terminali POS.
Banki zamykają rachunki giełdom kryptowalut
Pierwsze instytucje wypowiedziały umowy o prowadzenie rachunków kryptogiełdom już pod koniec 2017 r. Ale prawdziwy wysyp tego rodzaju decyzji nastąpił w styczniu i lutym. Było to konsekwencją stanowiska Komisji Nadzoru Finansowego wyartykułowanego w pismach do zarządów instytucji i negatywnego dla firm z obszaru cyfrowych pieniędzy. KNF zdecydował też wpisać na listę tzw. publicznych ostrzeżeń m.in. BitBay, czyli największą polską giełdę kryptowalut. W rezultacie większość tego typu firm (na czele z BitBay) wyniosła się z Polski. Na nic zdało się późniejsze łagodzenie stanowiska wobec kryptowalutowego biznesu przez kierownictwo nowo powołanego w KNF departamentu ds. fintech.
Start nowego systemu biletowego we Wrocławiu
Dokładnie 8 marca we Wrocławiu uruchomiono nowy system wnoszenia opłat za przejazdy komunikacją miejską. Rozwiązanie wprowadzone przez Mennicę Polską przy współpracy m.in. ze spółką First Data Polska i organizacjami płatniczymi charakteryzuje się tym, że aby opłacić przejazd wystarczy zbliżyć kartę bankową do czytnika w autobusie czy tramwaju. Nie trzeba drukować papierowego biletu – w razie kontroli wystarczy tę samą kartę zbliżyć do czytnika kontrolerskiego. Pomimo problemów tzw. wieku dziecięcego wrocławskie wdrożenie należy uznać za sukces. Znajduje coraz więcej naśladowców. Podobne rozwiązanie zostaną uruchomione lub już działają m.in. w Bydgoszczy, Katowicach czy Trójmieście.
Przejęcie Raiffeisen Polbanku przez BGŻ BNP Paribas
W kwietniu BGŻ BNP Paribas poinformował o podpisaniu umowy, na mocy której przejmie Raiffeisen Polbank. Transakcja miała wartość ok. 3,3 mld zł. Fuzja prawna obu podmiotów została przeprowadzona w listopadzie. Rebranding oddziałów Raiffeisen Polbanku zaplanowano na I poł. 2019 r.
Marka BZ WBK znika z rynku
Również w kwietniu BZ WBK opublikował projekty uchwał na zgromadzenie akcjonariuszy. Okazało się, że w jednej z nich znalazł się pomysł na zmianę nazwy instytucji. Później właściciele banku zgodzili się na przemianowanie go na Santander Bank Polska. Rebranding zaplanowano na jesień. BZ WBK, jedna z najbardziej rozpoznawalnych na polskim rynku marek bankowych, zniknęła ostatecznie we wrześniu.
Publikacja dokumentacji Polish API
Pod koniec kwietnia Związek Banków Polskich opublikował dokumentację standardu Polish API. Dzięki niemu banki mają dostosować się do wymogów dyrektywy PSD II, która zakłada umożliwienie dostępu do rachunków bankowych tzw. podmiotom trzecim. Dostęp ten ma być realizowany właśnie za pośrednictwem rozwiązania Polish API.
Decyzja o podniesieniu do 100 zł limitu na płatności bez PIN-u
W maju Mastercard poinformował o otrzymaniu zgody Narodowego Banku Polskiego na podniesienie do 100 zł limitu na płatności bez konieczności autoryzacji ich PIN-em. Organizacja zapowiedziała, że limit ten podniesiony zostanie w II poł. 2019 r. Później wniosek o pozwolenie na analogiczną decyzję złożyła też konkurencyjna Visa.
Przyjęcie ustawy implementującej PSD II
W ostatnich dniach maja podpis prezydenta znalazł się pod nowelizacją ustawy o usługach płatniczych, implementującą do polskiego prawa dyrektywę PSD II – weszła w życie w czerwcu. Stało się to z niewielkim opóźnieniem gdyż unijne przepisy zaczęły obowiązywać w styczniu 2018 r.
Mapa Polskiego Fintechu
7 czerwca odbył się pierwszy Cashless Fintech Evening powered by Mastercard. W jego trakcie zaprezentowano Mapę Polskiego Fintechu, pierwszą w Polsce próbę skatalogowania firm z sektora fintech. Projekt, przygotowany przez fundację Fintech Poland, firmę Accenture oraz redakcję Cashless, odbił się szerokim echem w branży nowoczesnych technologii finansowych. W 2019 r. planowana jest publikacja drugiej edycji Mapy.
Koniec Orange Finanse
Pogłoski na temat tego, że mBank i Orange chcą zakopać projekt Orange Finanse krążyły od kilku miesięcy. Ostatecznie w czerwcu obie instytucje poinformowały o zakończeniu tego przedsięwzięcia. Na razie nie wiadomo co stanie się z klientami OF. Decyzje w tej sprawie mBank ma ogłosić w 2019 r. po zakończeniu umowy z Orange, która wygasa 31 grudnia 2018 r.
Debiut Apple Pay w Polsce
Właściciele telefonów iPhone długo czekali na ten moment, ale wreszcie się doczekali. W czerwcu dziewięć działających w Polsce banków udostępniło klientom płatności Apple Pay. Rozwiązanie szybko zdobyło popularność. Z nieoficjalnych informacji wynika, że obecnie korzysta z niego co najmniej kilkaset tysięcy Polaków. Ile dokładnie – nie wiadomo, gdyż Apple zabrania bankom i organizacjom płatniczym chwalić się statystykami.
Blockchain w PKO
We wrześniu bank PKO poinformował o uruchomieniu systemu wysyłki dokumentów do klientów opartego o technologię blockchain. Nowy tzw. cyfrowy, trwały nośnik przygotowany wspólnie z KIR-em posłużył do dystrybucji nowych regulaminów wprowadzonych w związku z koniecznością dostosowania się PKO do nowelizacji ustawy o usługach płatniczych. Później okazało się, że do rozwiązania tego zastrzeżenia ma Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Kwestia tego, czy blockchainowy trwały nośnik spełnia wymogi prawne, nie została jeszcze rozstrzygnięta.
Afera KNF i aresztowanie byłych szefów nadzoru
Listopadowa publikacja Gazety Wyborczej wstrząsnęła nie tylko Komisją Nadzoru Finansowego, ale całym rynkiem finansowym w Polsce. W wyniku upublicznienia nagrań, na których szef KNF Marek Chrzanowski składa właścicielowi Getinu i Idei Leszkowi Czarneckiemu propozycje, mogące zostać uznane za korupcyjne, przewodniczący podał się do dymisji. Później trafił do aresztu.
Natomiast prokuratura, aby przykryć tę aferę, postawiła zarzuty byłym szefom KNF z czasów poprzedniej władzy. Podejrzewa ich o zaniedbania w nadzorze nad SKOK-ami. Aresztowany został m.in. Wojciech Kwaśniak, który walki z nadużyciami w SKOK-ach omal nie przypłacił życiem – został pobity. Opinia publiczna nie dała wiary tym oskarżeniom. W obronę wzięło go wiele osobistości w tym wszyscy żyjący byli prezesi Narodowego Banku Polskiego a Związek Banków Polskich zadeklarował chęć udzielenia mu poręczenia na warunkach określonych przez prawo.
Millennium przejmie Euro Bank
W listopadzie okazało się, że Euro Bank będzie kolejnym bankiem, jaki padnie ofiarą konsolidacji rynku w Polsce. Przejmującym będzie Millennium, które poinformowało o zamiarze wchłonięcia konkurenta i rezygnacji z marki Euro Bank.
Start piaskownicy KNF
Podczas Kongresu 590 w Jasionce pod Rzeszowem ogłoszono listę operatorów tzw. zdecentralizowanej piaskownicy regulacyjnej. Wśród nich znalazło się m.in. konsorcjum Mastercarda i warszawskiego The Heart. Moment ten można więc uznać za formalne uruchomienie piaskownicy KNF-u.
Sojusz Mastercarda i operatora systemu Blik
Tuż przed Bożym Narodzeniem Mastercard i operator Blika – spółka Polski Standard Płatności, ogłosiły nawiązanie strategicznej współpracy. W jej ramach Blik zyska m.in. możliwość realizacji płatności w sklepach stacjonarnych za pomocą technologii zbliżeniowej. Mastercard zobowiązał się także do objęcia udziałów w PSP. Szczegóły tego, jaki pakiet przejmie oraz jaka jest kwota transakcji na razie nie podano.
Marka BGŻ znika z rynku
Grudzień to także miesiąc, w którym akcjonariusze BGŻ BNP Paribas postanowili pożegnać markę BGŻ. Skrót funkcjonujący na polskim rynku od lat 70-tych ubiegłego wieku wkrótce wyleci z nazwy francuskiego banku, który przyjmie nazwę BNP Paribas Bank Polska.
