Polski nadzór, wbrew stanowisku Komisji Europejskiej, chce zablokować usługi finansowe oferowane przez takie firmy jak Sofort
Jednoznaczne stanowisko KNF-u w tej sprawie przedstawił podczas konferencji Payment Meeting Tomasz Piwowarski, dyrektor departamentu inspekcji bankowych, instytucji płatniczych i SKOK-ów w Komisji Nadzoru Finansowego. Piwowarski powiedział, że intencją KNF jest zakazanie do czasu implementacji dyrektywy PSD2 wszelkich usług opartych o dostęp do rachunku przez tzw. podmioty trzecie.
Tymczasem uchwalona już dyrektywa PSD2 w sposób jednoznaczny reguluje możliwość oferowania tego typu usług i wprowadza zasady, wedle których banki nie będą mogły blokować dostępu do rachunków innym firmom - oczywiście za świadomą zgodą właścicieli kont.
Ponadto PSD2 wprowadza przepisy, wedle których władze poszczególnych krajów członkowskich od momentu publikacji dyrektywy aż do jej implementacji nie mogą pogarszać warunków działalności firm oferujących produkty w oparciu o dostęp do rachunku. Publikacja dyrektywy spodziewana jest w połowie grudnia a poszczególne państwa UE będą miały dwa lata od tego momentu na dostosowanie do niej swojego prawa.
To właśnie dlatego polskiemu nadzorowi śpieszy się z wydaniem rekomendacji dotyczących bezpieczeństwa transakcji internetowych. KNF chce tam przemycić zakaz działalności różnych firm, oferujących usługi w oparciu o dostęp do rachunków. Projekt tych wytycznych KNF przedstawiła we wrześniu i prawdopodobnie zechce je ogłosić w listopadzie lub grudniu, czyli jeszcze przed publikacją PSD2.
– Działania KNF-u są zastanawiające. Rekomendacje dotyczące bezpieczeństwa płatności internetowych są zasadniczo implementacją rekomendacji Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego w tym zakresie. Tymczasem zgodnie z oficjalnym stanowiskiem Komisji Europejskiej nie wolno ich używać do blokowania usług opartych o dostęp do rachunku przez podmioty trzecie w okresie przed dostosowaniem prawa do PSD2 – mówi dr Krzysztof Korus, radca prawny z kancelarii dLK Korus Okoń.
Nieoficjalnie mówi się, że KNF szuka sojusznika w Ministerstwie Finansów. Jej przewodniczący Andrzej Jakubiak wysłał w tej sprawie list do szefa resortu. Pisze w nim, że przepisy przejściowe PSD2 są całkowicie bezzasadne i wprowadzone w interesie tylko jednego podmiotu. Jakubiakowi chodzi prawdopodobnie o Sofort, choć nazwa tej firmy nie pada. Pismo zostało wysłane w momencie, gdy istniała jeszcze znikoma szansa, że ostateczny kształt dyrektywy uda się zmienić. Z Polski wpływ na to mógł mieć jedynie resort finansów.
Usługi, które nie podobają się polskiemu nadzorowi, to przede wszystkim tanie i szybkie płatności internetowe, wykorzystujące tradycyjne przelewy. Oferowane są przez firmy niezależne od banków, które realizują płatności dzięki uzyskaniu za zgodą klienta loginu i hasła do jego konta osobistego. Najbardziej znanym podmiotem, specjalizującym się w takich płatnościach jest niemiecki Sofort. W Polsce za pośrednictwem systemu tej firmy można np. płacić za wizy do Stanów Zjednoczonych.
Innym rodzajem usługi, który KNF chce blokować, jest screen scraping. Umożliwia on również po uzyskaniu loginu i hasła do konta klienta wyciągnięcie historii jego rachunku. Na tej podstawie podmiot trzeci, np. inny bank, może wyliczyć zdolność kredytową i przyznać kredyt atrakcyjniejszy niż ten, który klient spłaca bankowi obsługującemu jego ROR. Usługi tego typu do niedawna oferowało kilka polskich banków, np. Alior, Idea i mBank.
Oficjalnie KNF sprzeciwia się usługom opartym o dostęp do rachunku przez podmioty trzecie bo twierdzi, że są niebezpieczne. Nadzór stoi na stanowisku, że klienci mają już wyrobiony nawyk, iż loginu i hasła do konta nie podaje się nikomu, a wprowadzanie odstępstw od tej zasady stwarza ryzyko defraudacji oszczędności zgromadzonych na rachunkach.
Nieoficjalnie jednak mówi się, że jedną z przyczyn mających wpływ na takie a nie inne stanowisko KNF-u mogą być osobiste animozje między przedstawicielami kierownictwa komisji a firm oferujących usługi w oparciu o dostęp do rachunku, np. z Sofortu. Tezę taką ma uwiarygadniać fakt, że większość europejskich nadzorów pogodziła się już z nową rzeczywistością, jaką wprowadzi PSD2.
Specjaliści podkreślają również, że ta rzeczywistość będzie korzystna dla klientów. Zwiększy bowiem konkurencję na rynku usług finansowych, co doprowadzi do spadku ich cen. Pozwoli też na pojawienie się na nim zupełnie nowych produktów.
Konferencja Payment Meeting odbyła się w minioną środę w Hotelu Bristol w Warszawie. Serwis Cashless był patronem medialnym tego wydarzenia.